Mina Caushi
PASHAPORTAT E FERRIT
T r e g i m
Ajo dasëm do mbetet si dita e njohjes së tyre.Ishte fund vjeshte.Gjethet e pemëve linin degët dhe shtronin vëndin me një qilim të bukur shumë ngjyrësh.Jo pa qëllim, dasmat në këto muaj janë më të shumta, ndoshta këtu duhet shtuar, se ato fillojnë muajin e bërjes së rakisë , që në ato anë ka një
emër të mire.Ishin të dy të ftuar, për të marrë pjesë në këtë gëzim.Nuk njiheshin ndonse jetonin në të njëjtin qytet.Të dy i kishte rrëmbyer rrjedha e gëzueshme e muzikës.Ai, mbante dorën e tij në belin e saj, sikur kërkonte të mos binte.E lehtë , e gjatë, të jepte pershtypjen se ai, po mbante në duar tingujt e një kënge dhe i rrotullonte për tu marrë gëzimin dhe ëmbëlsinë.Ato dilnin nga goja e saj në formën e fërshëllimave të gjetheve, kur fryn mbremjeve flladi e i bashkon me gurgullimën e krojeve, që rrjedhin tatëpjetë luginave të këngës, që buron nga thellësia e kraharorit.Dëshëronte që kjo dasëm të mos mbaronte kurrë.Kërkonte që dorën të mos e largonte nga mesi i saj i hollë dhe dorën e saj të vogël, si një zog në fluturim, t’ia mbante përjetësisht ashtu në pëllëmbën e tij të gjërë.Shikonte kraharorin që hidhej në një frymëmarrje të thellë dhe i lindte një dëshirë e brëndshme, të vinte mbi të kokën për të dëgjuar në thellësi rrehjen e zëmrës.Kishte dëshirë të dinte, si rrihte ajo.Ishte gati ta rrëmbente ashtu papritur dhe të fshihej nga bota, për në një botë tjetër, që të ishte vetëm e tij.
Ajo ngriti sytë e bukur dhe i buzëqeshi.
Djaloshit, iu hap përpara një dritare e madhe. Ai shihte tej në qiellin e mbrëmjes zogjtë, që fluturonin e cicërinin një këngë dashurie.Ai ëndërronte.
- Më ngadalë, - i pëshpëriti ajo ëmbël, dhe i mbështeti kokën në kraharor.Po më mërren mëntë.
Ai e uli ritmin e lëvizjeve, ndërsa zëmra e tij rriti dhe më shumë shpejtësinë e rrahjeve.Sytë nuk ia shihte por i kuptonte vështrimet e saj mes qerpikëve të gjatë.
-Po ne kur do të martohemi ? – i foli si me vete.Nuk e dinte, foli vet shpirti i tij apo dhe goja.Iu duk se fjalët e tij nuk i dëgjoi askush.Ato i përpiu salla dhe tingujt e fuqishëm të muzikës.Si përgjigje mori vetëm një shtërngim më të forte të dorës dhe, peshën e trupit të saj më të plotë. Të ishte kjo një përgjigje, apo ndodhi ashtu rastësisht?
Me tej koha rrodhi në liqenin e ndjenjave të tyre dhe u martuan.Nuk kaloi gjatë dhe familja u shtua me një lule të re të cilën e pagëzuan me ëmrin Beti.Morën prej tij dy gërmat e para Be, nga emri Berti dhe Ti, nga emir Tina.
Ndjenjat e tyre u shndërruan në Beti.Gjithçka i ngjante një ëndërre të bukur, të cilën ata e jetonin me të gjitha forcat e shpirti.Lumturia nuk ka njësi matëse por, ata e ndjenin të plotë.
Ajo mbrëmje, do të sillte bashkë me të ftohtit dhe ngricën e madhe të tyre.Fati, natyra, do të lëshonte mbi ta goditjen fatale.Tina u këput pa pritur, si një lule dhe ra në tokë e humbi ndjenjat, duke goditur për vdekje dhe pemën e ndjenjave të familjes së vogël të Bertit.Në spital Bertit i thane, se gjithçka kishte mbaruar.Vajza e vogël shikonte sytë e tij të mbushur me shtërngata lotësh, por nuk ishte në gjëndje ti deshifronte.Nëna i ishte fshehur papritur duke marrë me vete puthjet dhe përkëdhelitë.
Berti vendosi të mos martohej më.Liqenin e ndjenjave të tij nuk e mbushte asnjë nga burimet e tjera në jetë.Ai ia kushtoi jetën rritjes së vajzës së tij.Pranë saj ndjente ngrohtësinë e humbur të gruas .Vitet iknin si një tren që ska stacione dhe as mbarim.Vajza gjelbërohej ç’do ditë e më shumë. Babai shikonte te ajo endërrat e tij të prera nga sëpata e pa mëshirshme e fatit.Vështronte i përmalluar fotografinë e gruas e i fliste: - Tani të të kisha pranë, tani i duhesh Betit, tani! Si ti flas asaj për sekretet e një gruaje, si? Fotografia me vështrimin e saj të stampuar përjetësisht nuk fliste, nuk lëvizte, kjo e bënte Bertin të binte në prehrin e melankolisë.Bukuria e vajzës së tij ra dhe në sytë e të tjerëve.”Tu rrit vajza ,i tha njëri nga komshinjtë, nuk i ka lënë gjë së jëmës.” Ai lumturohej.Kur ajo kthehej nga shkolla, ai mërrte gazetën , por sytë nuk i hiqte prej saj.Një ditë ajo u kthye me enthuzizëm të shfrenuar. Në kraharorin e saj frynte një erë e marrë lirie dhe gëzimi.Fytyra i kishte marrë nuanca të përziera, ngjante me një pikture të përkryer sureliste.Ajo kishte brënda të gjitha ngjyrat e ylberta të moshës në zhvillim të parakohshëm e të pa përmbajtur.
- Baba! – filloi të cicërojë – shoqet e mia u regjistruan për të shkuar në Amerikë.Javën tjetër ato marrin pashaportat.Të regjistrohem dhe unë me grupin tjetër ? Dhe e puthi lehtë në faqe.
Berti u drodh.Nuk e kuptoi dhe vetë pse e dogji kjo puthje.Enthuziazmi i saj e trëmbte.Ai seç kishte një të ngricë dimërore që e bënte Bertin të kishte të ftohtë.
-Ç’far!? - tha ai – për ti dhënë kohë vetes të mendohej për përgjigjen.
Vajza formuloi përsëri thënien e saj, këtë radhë me zë më të lartë.
- Po ti je e vogël për në Amerikë moj zëmër, kështu i fliste gjithnjë .
Mos më lërë vetëm si mamaja.Në sy ju end një perde trishtimi, që lëshonte hije në fytyrën e tij të gjërë e të pa rruar.
Beti u step, kur hodhi vështrimin në sytë e tij.Ata kishin humbur shkëlqimin dhe ishin bërë të pa shprehur.
-Vetëm një javë, o babi, vetëm një javë, - foli ajo me lutje, dhe e puthi përsëri.
Ai heshti.Deshi të thoshte shumë, por nuk donte të prishte harmoninë dhe mardhëniet me të bijën.Që nga vdekja e së shoqes nuk ja kishte prishur kurrë dëshirat.Kishte frikë se mos e humbiste .Sa herë kthehej i lodhur nga puna, thërriste dhe e kërkonte nëpër dhoma.E mërrte në duar dhe lumturohej
kur shikonte që ajo rritej e shëndetshme si një lule në fillimet e pranverës.Por ja, pranverat e saj u shtuan dhe bashkë me to dhe problemet e moshës delicate.Ajo kërkonte më shumë liri, kjo Bertin e shqetësonte.Ashtu bëri dhe atë ditë.Hyri në dhomë, në salon e guzhinë por nuk e pa gjëkundi.Dallga e gëzimit iu kthye në aisberg, trupi filloi ti dridhej kur pa mbi krevatin e saj një letër.
“Babi mora pashaportën dhe u nisa me shoqet për në Amerikë, për një jave.”
Të puth Beti.
Ai u shëmb në tokë, si dikur gruaja e tij.
- Çoju!Dëgjoi si në ëndërr.Gruaja e urdhëronte.Çoju të gjësh Betin sa nuk është von.
Ai u ngrit me mundim.Notonte mes rrugëve të qytetit si një varkë pa motor dhe e braktisur.Afishet e ngjitura nëpër mure, sikur i mërrnin frymën.
I dukej sikur në faqet e tyre do shfaqej papritur futyra aq e dashur e së bijës.
Treni që porsa qëndroi i ngjante një gjigandi, që kërkonte të gllabëronte
turma njerzish e së bashku me ta edhe atë.Shinat e lagura i shfaqeshin si
litarë të lagur të pa fund, që e shtërngonin në fyt e po i zinin frymën.Sirena e trenit ulërinte në pritje të nisjes për kushedi ku.Ai hipi në të, me shpresën e fundit në shpirt, se diku do të gjënte gëzimin e tij të vetëm, që nga dëshira e madhe për të fluturuar, kishte humbur në detin e madh të jetës.
* * *
Beti dhe shoqet e saj vraponin të lumtura drejt Amerikës, ëndërrave të tyre.
- Këtej! – e përmëndi shoqja e saj, ku e ke mëndjen? E tërhoqi nga krahu.Këtej!
Ajo e ndiqte e bindur, si një kone e vogël.Mendoi për një çast babanë dhe pyeti veten. “ E ka lexuar letrën, ç’far po bën tani”?Mendimet i vinin dhe iknin ashtu të nxituara, si vetë lëvizjet dhe hapat e saj.
U futën në një makinë që i priste.Ai që i shoqëronte, pothuajse nuk fliste fare.Fliste thatë dhe prerë, sikur priste dru me sëpatën e tij që mbante në gojë. “ Këtej, mos flisni, ose kur e pyesnin mjaftonte duke thënë, do ti mësoni të gjitha kur të vemi në vëndin e caktuar, detyra ime është tu shoqëroj.”Mba-
nte në dorë një pistoletë të mbushur, në gjëndje të gatshme për tu shkrehur.
- Ç’far është ky? – mori guxim dhe pyeti Beti.
- Jemi të rëndësishme dhe të mbrojtura, - iu përgjegj shoqja.Ti vetëm bindu, e këshilloi ajo.
Beti u qetësua disi, por në brëndësi të hapësirës së shpirtit të saj shtërngatat lëshoni shirat e para për të përmbytur gëzimin që i endej ende në buzët e vogla.
Diku makina ndaloi. “Nxitoni, nxitoni, i urdhëronte shoqëruesi.Vonesa më e vogël bën që të humbasim aeroplanin.” Ato rendnin rrugë e pa rrugë, si robotë të telekomanduar nga një dorë e fshehtë.Beti nuk po kuptonte asgjë.
Pas një ecje jo të gjatë hipën në një elikopter.Beti u gëzua disi që do shikonte nga lart gjithçka, ashtu siç nuk i kishte parë kurrë më parë.Por tashmë përzier me gëzimin vështrimi i saj kishte ngrirë nga një dëborë frike që i mbulonte shpirtin e trishtuar.Për më pak se dy orë elikopteri u ul.U futën me ngut në një
Banesë të madhe e të zhurmshme.Aty gjetën dhe vajza të tjera të veshura bukur.
- Dëgjoni! – e mori fjalën njëra prej tyre, - do vinë tu marrin për atje ku jeni nisur, por më parë duhet ë ndërroni veshjen.Kështu siç ju shoh më dukeni
sikur keni dalë nga ferrat, si sorra të zeza.Si mund të tërhiqni vëmëndjen e zotërinjve, kështu vetëm ata që kanë humbur rrugën do të gjëjnë prehje në kraharorët tuaj, dhe qeshi me të madhe, me një zë të çjerrë, si të një fizarmonike të çakorduar dhe të hedhur poshtë.Ajo mblodhi njëkohësisht çantat dhe pashaportat e vajzave, që i mbanin ende në duar.
Në çast, u dukën disa zotërinj të veshur bukur.Njëri kishte veshur një frak të gjatë e një kapele, me hijen që i lëshonte bënte të mos i dukeshin sytë.
Një tjetër me rrobe lëkure si kalorës i mesjetës, në dorë mbante një kamzhik, si ata që rrahin kuajt.
- Zhvishuni ! – urdhëroi i dyti dhe fshikulloi kamzhikun.
Vajzat u tërhoqën të trëmbura dhe filluan të nxitohen.
- Ç’far ? – pyeti Beti – shoqen që kishte pranë.
- Zhvishu dhe mos folë, - e këshilloi ajo.
U zhveshën, ashtu të ngathta duke parë njëra tjetrën.
- Të gjitha! – urdhëroi përsëri Ai.
Beti filloi të dridhej e tëra, si purteka e vetmuar në një dimër të egër.Nuk po kuptonte asgjë.Ndonse ishte fillim vere filloi të kishte të ftohtë.Zëri i iku, vështrimi iu turbullua, zëmra dukej sikur po ndalonte
rrahjet e gjaku po i mpiksej në damarë , si rrjetha e një përroi që thahet në verën e thatë.
Zotëria që urdhëronte iu afrua dhe e mbuloi me hijen e tij të trupit e të fjalës.Hodhi sytë e tij në lëndinat e saj të lulëzuara dhe iu shkreh:
- Të gjitha thamë, të gjitha!Duke i ngulur vëzhtrimin e vrazhdë në thellësinë e syve të saj të pa djallëzuar.Ajo uli sytë, deshi tu shmangej atyre veshtrimeve.Por një goditje e fortë nga këmbët e bëri të lëkundej, si një degë e prerë, dhe bashkë me dhimbjen që e shoqëroi e rrëzoi përdhe.Ata qeshën.
Beti pa dhëmbët e tyre të nxirë nga tymi i duhanit, dhe ndjeu nga afër erën e
rëndë të alkolit.Gruaja që foli pak më parë e ndihmoi të ngrihej.Burri me rrobe lëkure i vajti pranë.Beta pa fytyrën e tij gjith përrënj të çarash dhe një vath të varur në veshin e majtë.
- Nuk ke shkuar asnjëherë me burra ? Je për herë të parë?U ngërdhesh pranë veshit të saj.Zhvishu!
Beti u zhvesh.Fytyra i kishte marrë ngjyrën e vjollcës kur gjethet fillojnë ti bien, ndërsa trupi një rozë të turpshme .
Duar të pa dukshme e rrëmbyen, dhe humbën në labirinthet e errta të
kështjellës së braktisur.Një boshllëk i pa dukshëm i pushtoi trupin, i mërreshin mëntë, i vinte për të vjellë, një dhimbje e hidhur çau trupin e brishtë.Çdo kundërshtim i saj ishte i kotë.Lotët rridhnin tatëpjetë mollzave të tejskuqura.Vetëm me to ajo gjeti ngushëllimin e vetëm, si dhe babanë që në atë çast solli në mënd.
Berti, vajtjen në Amerikë nuk e kishte besuar.Kishte ditë që endej rrugëve e qyteteve.Shijen e bukës e kishte harruar, gjumin ishte arrtisur nga qepallat e tij e trupi kishte filluar të humbiste peshëm dhe fuqinë.Shikonte kudo afishet e reklamat e mëdha, mos në to gjënte një fije ngushëllimi por asgjë.Gjithçka i dukej si një endërr e trishtë që e turturonte pa mëshirë.Nxirrte
Fotografinë e së shoqes dhe i fliste si ta kishte përpara.
-Do ta gjëj, e dashur, do ta gjëj.Dhe sikur gjetja e saj të kërkojë jetën time.Nuk e kuptonte, ky ishte një premtim e dëshirë, apo një e vërtetë që pritej vetëm prej tij.Ecte duke i marrë këmbët zvarrë, me mendime të lodhura e fuqi të shteruar.Ja, dhe ca afishe të tjera të futura diku në thellësi të një stende.Iu duk se ato i nxirnin gjuhën dhe e tallnin për pazotësinë e tij.Bëri të ikte por iu duk se dëgjoi ti flisnin, ktheu kokën, asgjë.Mos vallë era luante me dhimbjen e tij, apo lodhja e bënte të ndodhej jashtë realitetit.Ktheu kokën.Sytë
panë fotografinë e vajzës së tij.Fshiu me duar sytë, u përqëndrua, por fotografia e saj nuk luante nga afishja.I dukej se dëgjonte zërin e saj.
“Baba, unë jam! Mos ik, të lutem!” Hodhi vështrimin për rreth, qetësi, vetëm makina që lëviznin të nxituara.Iu morën mëntë, qëndroi një çast në mëdyshje,
mori frymë thellë dhe hapi derën e hekurt që kishte pranë.
- Ej, ej, ngadalë zotëri, mos u nxitoni se nuk u ikin, për ju i kemi prurë këtu.Seksi trondit zëmrat por nuk duhet të gremisi llogjikën.Pastaj, çfar lexoj
në vitet tuaja, ndjenjën e ëmbël të dashurisë ju duhet ta keni ngrënë me lopatë.Një djalë i gjatë mjekër pa rruar qeshte e ngërdheshej përpara tij.
Berti, donte ta qëllonte këtë hije, që kishte ditë që e kërkonte por mblodhi veten.Një veprim i gabuar kushtonte shumë.
- Për ku udhëton kaq i rrëmbyer ky lumë dashurie, - foli prapë ai duke fërkuar mjekrën.
- Në dhomën shtatë.
- Ngadalë mos u nxitoni, mund të jetë dikush tjetër brënda, prisni.Tregojuni pak i përmbajtur, më tepër kulturë miku im.
Ku më gjeti mik ky mua, mendoi Berti, dhe gjaku i hipi në kokë.
- E mirë, mirë.Paguani 100 evro dhe kaloni.
Berti u drodh.Kurrë nuk e kishte menduar se mund të jetonte çaste të tilla.Pagoi më shumë dhe u nis shkallëve.
- E rini, rini, - nënqeshi tjetri,- por Berti nuk e dëgjoi.
* * *
Kërcitjen e çelsit, Berti kishte ditë që e priste.Shtëpia ishte shurdhuar kaq muaj pa zërin e saj.Ende nuk e kishte hapur kur i jati u ndodh te dera.
Ajo e pa, qëndroi për një çast pa lëvizur duke e parë në sy, sikur donte të lexonte në thellësi të tyre dhe, kur pa që i jati po priste me duart e hapura si dikur, ju hodh në kraharor.
- Më fal baba! – shqiptoi me buzët që i dridheshin.Shpirti i saj ishte i ngarkuar me emocione.
Të dy bashkë bënë rrugën e gjatë nga dera deri te dhoma e saj.Ajo ishte siç e kishte lënë, dhe letra ishte aty.Berti kishte harruar ta mërrte.Babai mori një kuti bizhuterish dhe e hapi, një shkëlqim diamantësh i dha tjetër shkëlqim pjesës së murit ku ishin pranë.
- Janë të nënës tënde, - i pëshpëriti ai, dhe e puthi.Tani e në të ardhmen të përkasin ty.U rrite bija ime.
Betit dy pika lot i rrëshqitën në faqet e skuqura.
- Faleminderit, - pëshpëriti në ngashërim e sipër dhe e puthi përsëri të jatin, këtë herë më gjatë dhe u lëshua në krahët e tij.
Fotografia e së shoqes varur pranë tyre, iu duk Bertit se buzëqeshi.Ajo mori një shkëlqim të ri dhe dritë, thua, se po e priste këtë dite.
F L U TURIMI
- t r e g i m -
Ajo, veshi fustanin e bardhë me rripat, si bishtalecat e një vajze.Ato, ngjanin si litarët e një varke lidhur në një port të vogël privat.Nga beli e deri në fund të këmbëve rrudhat e shumta i jepnin një bukuri tërheqëse.Tri gjera të veçanta kishte kjo grua në jetën e saj private, thjeshtësinë, pastërtinë dhe finesën.
Mori çantën dhe doli në rrugë, duhej të ishte në aeroport dy orë përpara nisjes.Dielli i mesditës me rrezet e tij të shndritshme e detyruan që të mbyllte sytë paksa përgjysëm, ajo, instiktivisht kërkoi mbi flokë gjyslyket, por...”Mos i harrova, apo i kam në çantë ? Tani do jem brënda , nuk besoj se do më duhen, mendoi në ecje e sipër.”
Hyri në hollin e madh të aeroportit, përpiu me sy atë ambjent të pastër, që ndonse shkëlqente, pastrueset vazhdonin punën e tyre.Jam herët, tha, dhe u ul në një nga ndënjëset e udhëtarëve.Pranë saj dëgjoi të qeshura gazmore, që si tufë pëllumbash përshkonin hapësirën.Një grup të rinjsh me veshje sportive po përcillnin një shokun e tyre.Ata u përqafuan me të dhe u larguan.
Djaloshi mbeti vetëm.Lëshoi në tokë çantën, i sigurtë se nuk ja prekte njeri.Kërkoi në xhep paketën, sa deshi ta ndizte një cigare, tabela përpara tij i tërhoqi vëmëndjen, “ndalohet duhani”. Ai,e lexoi dhe qeshi.Futi paketën në xhep dhe u drejtua për nga kinkaleria më e afërt.
Mori një pako çimçakiz , “ këto besoj se nuk ndalohen,” i buzëqeshi tabelës, i kënaqur me rregullat e rrepta të aeroportit.
Atoparlantët filluan të gjëmonin, një, dy, tre, katër.Punonjësit nisën lëvizjet në kujtesat paraprake për posagjerët.Platforma dhe holli ishin mbushur tashmë plot.Udhëtarët përshëndeteshin me të afërmit e të njohurit, që i shoqëronin.Kalonin në hollin e madh në zonën e kontrollit dhe, drejtoheshin për në avionin e linjës.
“Sa mirë, mendoi gruaja e re për djaloshin.E përcuallën shokët e shoqet, kurse mua askush.”Ndjeu një keqardhje për veten e saj.Djaloshi, të cilin e kishte pagëzuar me këtë emër, mori çantën, krehu me gishtat e dorës flokët e gjatë që i kishin rënë mbi ballë. “Kë do të kem bashkë -
udhëtar këtë radhë? pyeti veten.O zot,vetëm ndonjë plakush që fle e gërrhet gjith orës të mos kem, dhe u nis”.
Hodhi vështrimin përtej xhamave të mëdhenj dhe e përfshiu pistën me shikimin e tij të qartë e të përqëndruar. “ E madhërishme, mendoi, e madhërishme si gjithmonë.
Pasagjerët ngjisnin shkallët e avionit, në atë të fundit djaloshi me dorën e ngritur në erë thirri “ mirupafshim”, tjetri pas tij e kujtoi se duhej të nxitonte.
Mes koridorit të ngushtë të avionit, ai, kërkoi numurin e vëndit të tij. Vendosi çantën dhe u ul pranë dritares së vogël.Kraharori i mbushej
me hapësirën ku shëtiste shikimi dhe ndjente një kënaqësi që nuk ishte në gjëndje ta shpjegonte, vëndi pranë tij ishte ende bosh.Përballë po vinte me një çantë të madhe një grua e moshuar.Ah! mendoi, si gjithnjë!Por gruaja e moshuar kaloi pranë tij, i buzëqeshi dhe u ul në një sedilje më tutje.Djaloshi, buzëqeshi dhe ai, pa fshehur kënaqësinë e largimit të saj.Ai, e ndimoi të vinte në vëndin e vet çantën e rëndë.Kur u kthye për në sediljen e tij, pa tek po zgjatej për të vënë një lap-top lart, një zonjë me rrobe të bardha.
- Më falni, mund t’ju ndihmoj?
Ajo buzëqeshi ëmbël.Buzët e tejdukshme, u hapën si dy petale e nga thellësi e tyre doli si një cicërimë e ëmbël një “ Faleminderit”.
Djaloshi vendosi gjithçka në vëndin e duhur dhe u ul.Hodhi me takt dhe njëherë vështrimin në sediljen pranë tij.Bashkëudhëtarja ngjante me një zambak të bardhë në lulëzim të plotë.Dy sy të ëmbël me qerpikë të gjatë si hala pishe, për të ruajtur vështrimin e saj dhe sytë e kaltër që binin në kontrast me fustanin e bardhë.Natyra kishte punuar me kujdes për krijimin e kësaj bukurie.Binin në sy mjekra e saj e rrumbullakët, dy mollza me dy pika në mes, një ujvarë flokësh derdhej e mbështillte qafën e hollë, shpërndahej mbi supet e brishtë e mbi gjoksin e vogël e të hijshëm.
Djaloshit, iu duk se kishte përpara tij muzeun e Luvrit.Ç’do cilësi e saj, hapej përpara djaloshit si një kryevepër më vete.
Gruaja, “Zambakbardhë”, zuri vënd dhe po mundohej të hidhte vështrimin nga dritarja e vogël, por, trupi i gjatë dhe koka e bukur e djaloshit e pengonin pamjen e saj.Në vënd të peizazhit ajo pa nga afër, sytë e tij të qetë, një re e lehtë gazmore i endej në hapësirën e thellësisë së syve, në buzët gjysëm të hapura e në fytyrën e pastër, që tregonte se kishte pak kohë që përdorte brisk.
Djaloshi i pa lëvizjet, e kuptoi vështrimin soditës, ndaj iu drejtua me xhentilencë:
- Mos kini dëshirë të rrini pranë dritares.
Gruaja, për një çast e kishte harruar peizazhin e jashtëm.Me vështrimin e mëndjes së saj mundohej të kapte imtësitë që plotësonin peizazhin e fytyrës së këtij djaloshi.
- Nëse është e mundur, pse jo!- u përgjegj, dhe fytyra e saj mori një ngjyrë rozë në të hapur, përafërsisht si buzët dhe buzëqeshja e saj.Kjo buzëqeshje kishte ngjyrën e mirsjelljes, ajo e zbukuronte edhe më shumë
bukurinë dhe fisnikërinë e saj.U ul duke parë e përqëndruar pistën.
Djaloshi e lexoi buzëqeshjen e saj dhe e pyeti:
- Udhëtoni për herë të parë?
- Po! – iu përgjegj ajo, për herë të parë.Në të vërtetë ajo kishte vite që udhëtonte në këtë linjë.Kishte lidhur jetën me të.Firma në të cilën punonte, i kishte besuar, mardhëniet ekonomike dhe biznesin në Gjermani.Ah! mendoi, ku ta dini ju, që unë punoj pa u lodhur për të ardhmen, për një jetë më të qetë e më të sigurtë, duke harruar të sotmen,
e cila rrjedh pa u kuptuar duke më marrë vitet më të mira të jetës.
- Ç’punë bëni? – e pyeti përsëri djaloshi.
Ajo i pa sytë e tij të mëdhenj, si dy liqenë, që prisnin me pa durim
rrjedhën e përgjigjes së saj, por nuk foli.
S’ka gjë, mendoi ai. Rruga është e gjatë e do bisedojmë.Vetëm buzëqeshte duke parë portretin e saj të përkryer.
Shpendi fluturues u përkund, mori frymë thellë dhe u lëshua kaltërsive.Gruaja qëndronte me vështrimin e hedhur jashtë.Aeroplani,
mbaroi disi ngjitjen dhe u qetësua, nisi fluturimin paralel i cili të jep më tepër mundësi të sodisje.Fashat e gjata të reve si çarçfë të bardhë, shtëllunga të tëra jastëkësh të shpupulosur.Malet si një fletore e hapur,
në lugina lëvizte një mjergull e përhimtë, që lëvizte drejt rrjedhës së përrënjve.Ajo zuri sytë me duar dhe u kthye nga djaloshi.Ishte e zverdhur,
si gjethet në fundin e vjeshtës së parë.
- U trondite? – e pyeti ai.
- Pak, - tha ajo.
Kaluan disa minuta dhe ajo nuk po qetësohej.
- Më falni, - dua të vete deri në wc.Ju lutem.Zëri i saj ishte i ëmbël, i butë, i mëndafshtë.Ai kishte brënda tij tinguj e ëmbël të rrjedhave të shpirtit e të syve të saj të kaltër në të hapur, si qielli pas një vese që i lan të gjitha pluhurat dhe fsheh të gjitha zhurmat e ditës, për ti lënë vëndin prehjes dhe lëvizjes së flladit në luginat e qerpikëve e kodrat e mollzave të përskuqura.
- Të zuri? – pyeti ai, dhe në sytë e paqtë u shfaq një re dëshpërimi që ia prishi disi bukurinë e mëparshme.
- Më duket se po, - tha ajo, duke e ngulur vështrimin në sytë e tij.
Ajo, bëri të ngrihej, por nuk mundi, bardhësia e saj u lëkund, si një re që e end era nëpër degët e pemëve dhe ra.Zgjati dorën të mbahej në supet e djaloshit.
Ai ndjeu mbi vete peshën e trupit të saj.Ajo ishte një peshë e lehtë, e
butë, ëndërruese.Atij i dukej sikur mbante në duar bukurinë, shoqëruar me aromën e veçantë dhe ujvarën e flokëve të dëndur.
- Më falni, - zëri i saj dilte i drithëruar, si një këngë melankolike
dalë nga një vegël muzikore, që ai nuk e njihte, por vetëm e ndjente.Ajo i mërmëriti këto fjalë aq ëmbël, si një lutje, dhe pa e hequr dorën nga supet e tij.
- Iu lutem, - djaloshi shikonte me keqardhje lëvizjet e saj. Dhe natyra, mendoi, nuk di ku i jep dënimet e saj.
Ajo, i përkëdheli si pa dashje flokët e gjatë, dhe u nis për të ikur.Fustani i bardhë, si një ëndërr e pa kapshme fshiku duart dhe fytyrën e tij pa shprehje.Ajo, u largua si një ëngjëll, duke lënë pas aromën dhe përfytyrimin e saj.
- O zot! – çfar qe kjo?Pse u turbullova?Atij, zëmra po i rrihte me forcë, si rrjedha e lumit në turbinat e një hidrocentrali, që prodhente dritë vetëm për dhomat e shpirtit të tij. Kaluan disa minuta dhe ajo nuk po dukej, në kraharorin e tij një rrebesh trishtimi rrafshoi fushat e lulëzuara të ndjenjës.Sedilja po i dukej me gjëmba, rripi po i shtërngonte pa pushim hapësirat e shpirtit. U ngrit.Trokiti me drojtje në derë.
- Jeni mirë?
- Hyrë! – dëgjoi nga brënda.
Ai hyri si me ngurim.
- Të përzihet ?
- Pak ! – pëshpëriti ajo.U qetësova disi.
Trokitje në derë, stjuardesa :
- Si jeni ?
- Mirë, mirë, - u përgjegj ai.Gruan time e zuri pak fluturimi, u buzëqeshi syve të saj që ata të pranonin shakanë.Iu afrua, nuk e kuptoi as
vetë si e mori fytyrën e saj në duart e tij.Ajo ishte aq e bukur, aq e freskët.
Duart e tij u futën në flokët e gjatë, në një pyll ëndërrash, ranë në supe e krahë dhe u mbërthyen në belin e hollë.Ajo dridhej e tëra, digjej nga një
flakë që nuk e maste dot asnjë barometër.Çuditej dhe vetë me këtë veprim.Gjithnjë kishte ditur ti kontrollonte ndjenjat, por sot ato ishin dehur dhe kishin ikur nga kthetrat e llogjikës.Nuk njihte gjë tjetër veç punës, ndjenjat për të i përkisnin të ardhmes.Ajo hapi gojën.Nga thellësia
dilte një vullkan i zjarrtë që dukej sikur i thoshte, se dhe ajo ishte e etur sa dhe ai për... ujë të kripur.
Ai, përpiu buzët e saj të zhuritura.
- Më poshtë, - pëshpëriti ajo mes puthjesh, më poshtë.Fustani me rrudhat e shumta u hap, si krahë pulbardhash dhe ju tret djaloshit në duar.Kudo që ai e prekte, zbulonte lëndina të reja, burime gurgullues si vetë bukuria e saj.
- Tani, tani, - pëshpëriste ajo.
- Jo, të rrimë dhe pak, - përgjigjej ai, mes frymëmarrjes së shpejtuar.
- Jo, të lutem, nuk kemi kohë të humbsim.
- Rrimë dhe pak, të lutem.
Ajo donte ti jetonte ato çaste pa humbur kohë.
Më në fund djaloshi vendosi dhe u fut në parajsën e ndjenjave të saj
mahnitëse për tu çliruar i tëri, si një re e ngarkuar mbi arat e mbjella të shpirtit.Për të çlodhur e çliruar atë grua të bukur.Fluturimi i tyre ngjante tashë ëngjëllor, shpirtrat dhe trupat e tyre ishin ëngjëj që fluturonin të lirë hapësirave qiellore të ndjenjave.
Ndënjën ashtu gjatë, derisa një trokitje në derë i kujtoi se duhej të ktheheshin në vëndet e tyre.
- Tani, tani, - u përgjegj djaloshi. Je mirë ? - pyeti gruan.
- Mirë ! – buzëqeshi ajo.
- Si do dalim ? – pyeti prapë ai.
- Bashkë ! – tha ajo. Ata të zënë për dore dolën dhe u ulën në sedilje.
Pas fluturimit të tyre, ajo, dukej edhe më e bukur.Mbështeti kokën në supin e tij dhe mbylli qerpikët.Aeroplani po ulej.Ajo puliti dhe hapi ngadalë sytë, sikur nuk donte të shikinte realitetin, por, donte të jetonte ende në ëndërr.
- Je e martuar ? – pyeti ai.
- Po! – tha ajo.Dukej që nuk thoshte të vërtetën.
- Ç’punë bëni?
Ajo hodhi vështrimin thellë në sytë e tij dhe nuk foli, si për ti dhënë të kuptonte se puna nuk kishte rëndësi.
- Ç’far të pëlqen në jetë, filmat, këngët, poezia, tregimet ?
- Të gjitha më pëlqejnë, - iu përgjegj ajo, - edhe ti më pëlqeve shumë, shtoi duke vënë buzën në gaz.
- Ç’far pune bëni? – ngulmoi prapë ai.
- Do ta gjësh, gjëje – tha gruaja. Kur do kthehesh, pyeti për të ndryshuar rrjedhë e bisedës?
- Pas ndeshjes.
- Do takohemi sonte ?
- Po të më jepni adresën vij dhe u gjej.
- Kur të mbarojë ndeshja më telefono.Shpresoj të fitoni, luani bukur,
fliste me nënkuptim. Ajo i zgjati numurin e telefonit.Do t’u pres.
Pas mesit të natës, ai, mori rrugën për në hotelin e saj.Ajo e përgjumur i hapi derën.Ai e mori në krah dhe e mbuloi me të puthura.Ajo u zgjua.
- Të bëj një dush,- i kërkoi leje ai,“pas dushit një tjetër dush i këndshëm e priste „. U fut në çarçafët e kremtë dhe, nën dritën e abazhurit kërkoi me ngulm bukuritë e saj.Ai tashmë ja dinte dëshirat kësaj gruaje.
- Të lutem, - bëlbëzojë ajo.
- Edhe pak, - ngulmoi ai.
Më në fund rrezet e para të diellit ranë në perdet e mëndfshta duke e kthyer në përrallë dhomën e tyre.Ata i kishte zënë gjumi, për t’u zgjuar në një botë të kaltër, të kaltër, si vetë fluturimi i ndenjave të tyre.
T r e g i m
Ajo dasëm do mbetet si dita e njohjes së tyre.Ishte fund vjeshte.Gjethet e pemëve linin degët dhe shtronin vëndin me një qilim të bukur shumë ngjyrësh.Jo pa qëllim, dasmat në këto muaj janë më të shumta, ndoshta këtu duhet shtuar, se ato fillojnë muajin e bërjes së rakisë , që në ato anë ka një
emër të mire.Ishin të dy të ftuar, për të marrë pjesë në këtë gëzim.Nuk njiheshin ndonse jetonin në të njëjtin qytet.Të dy i kishte rrëmbyer rrjedha e gëzueshme e muzikës.Ai, mbante dorën e tij në belin e saj, sikur kërkonte të mos binte.E lehtë , e gjatë, të jepte pershtypjen se ai, po mbante në duar tingujt e një kënge dhe i rrotullonte për tu marrë gëzimin dhe ëmbëlsinë.Ato dilnin nga goja e saj në formën e fërshëllimave të gjetheve, kur fryn mbremjeve flladi e i bashkon me gurgullimën e krojeve, që rrjedhin tatëpjetë luginave të këngës, që buron nga thellësia e kraharorit.Dëshëronte që kjo dasëm të mos mbaronte kurrë.Kërkonte që dorën të mos e largonte nga mesi i saj i hollë dhe dorën e saj të vogël, si një zog në fluturim, t’ia mbante përjetësisht ashtu në pëllëmbën e tij të gjërë.Shikonte kraharorin që hidhej në një frymëmarrje të thellë dhe i lindte një dëshirë e brëndshme, të vinte mbi të kokën për të dëgjuar në thellësi rrehjen e zëmrës.Kishte dëshirë të dinte, si rrihte ajo.Ishte gati ta rrëmbente ashtu papritur dhe të fshihej nga bota, për në një botë tjetër, që të ishte vetëm e tij.
Ajo ngriti sytë e bukur dhe i buzëqeshi.
Djaloshit, iu hap përpara një dritare e madhe. Ai shihte tej në qiellin e mbrëmjes zogjtë, që fluturonin e cicërinin një këngë dashurie.Ai ëndërronte.
- Më ngadalë, - i pëshpëriti ajo ëmbël, dhe i mbështeti kokën në kraharor.Po më mërren mëntë.
Ai e uli ritmin e lëvizjeve, ndërsa zëmra e tij rriti dhe më shumë shpejtësinë e rrahjeve.Sytë nuk ia shihte por i kuptonte vështrimet e saj mes qerpikëve të gjatë.
-Po ne kur do të martohemi ? – i foli si me vete.Nuk e dinte, foli vet shpirti i tij apo dhe goja.Iu duk se fjalët e tij nuk i dëgjoi askush.Ato i përpiu salla dhe tingujt e fuqishëm të muzikës.Si përgjigje mori vetëm një shtërngim më të forte të dorës dhe, peshën e trupit të saj më të plotë. Të ishte kjo një përgjigje, apo ndodhi ashtu rastësisht?
Me tej koha rrodhi në liqenin e ndjenjave të tyre dhe u martuan.Nuk kaloi gjatë dhe familja u shtua me një lule të re të cilën e pagëzuan me ëmrin Beti.Morën prej tij dy gërmat e para Be, nga emri Berti dhe Ti, nga emir Tina.
Ndjenjat e tyre u shndërruan në Beti.Gjithçka i ngjante një ëndërre të bukur, të cilën ata e jetonin me të gjitha forcat e shpirti.Lumturia nuk ka njësi matëse por, ata e ndjenin të plotë.
Ajo mbrëmje, do të sillte bashkë me të ftohtit dhe ngricën e madhe të tyre.Fati, natyra, do të lëshonte mbi ta goditjen fatale.Tina u këput pa pritur, si një lule dhe ra në tokë e humbi ndjenjat, duke goditur për vdekje dhe pemën e ndjenjave të familjes së vogël të Bertit.Në spital Bertit i thane, se gjithçka kishte mbaruar.Vajza e vogël shikonte sytë e tij të mbushur me shtërngata lotësh, por nuk ishte në gjëndje ti deshifronte.Nëna i ishte fshehur papritur duke marrë me vete puthjet dhe përkëdhelitë.
Berti vendosi të mos martohej më.Liqenin e ndjenjave të tij nuk e mbushte asnjë nga burimet e tjera në jetë.Ai ia kushtoi jetën rritjes së vajzës së tij.Pranë saj ndjente ngrohtësinë e humbur të gruas .Vitet iknin si një tren që ska stacione dhe as mbarim.Vajza gjelbërohej ç’do ditë e më shumë. Babai shikonte te ajo endërrat e tij të prera nga sëpata e pa mëshirshme e fatit.Vështronte i përmalluar fotografinë e gruas e i fliste: - Tani të të kisha pranë, tani i duhesh Betit, tani! Si ti flas asaj për sekretet e një gruaje, si? Fotografia me vështrimin e saj të stampuar përjetësisht nuk fliste, nuk lëvizte, kjo e bënte Bertin të binte në prehrin e melankolisë.Bukuria e vajzës së tij ra dhe në sytë e të tjerëve.”Tu rrit vajza ,i tha njëri nga komshinjtë, nuk i ka lënë gjë së jëmës.” Ai lumturohej.Kur ajo kthehej nga shkolla, ai mërrte gazetën , por sytë nuk i hiqte prej saj.Një ditë ajo u kthye me enthuzizëm të shfrenuar. Në kraharorin e saj frynte një erë e marrë lirie dhe gëzimi.Fytyra i kishte marrë nuanca të përziera, ngjante me një pikture të përkryer sureliste.Ajo kishte brënda të gjitha ngjyrat e ylberta të moshës në zhvillim të parakohshëm e të pa përmbajtur.
- Baba! – filloi të cicërojë – shoqet e mia u regjistruan për të shkuar në Amerikë.Javën tjetër ato marrin pashaportat.Të regjistrohem dhe unë me grupin tjetër ? Dhe e puthi lehtë në faqe.
Berti u drodh.Nuk e kuptoi dhe vetë pse e dogji kjo puthje.Enthuziazmi i saj e trëmbte.Ai seç kishte një të ngricë dimërore që e bënte Bertin të kishte të ftohtë.
-Ç’far!? - tha ai – për ti dhënë kohë vetes të mendohej për përgjigjen.
Vajza formuloi përsëri thënien e saj, këtë radhë me zë më të lartë.
- Po ti je e vogël për në Amerikë moj zëmër, kështu i fliste gjithnjë .
Mos më lërë vetëm si mamaja.Në sy ju end një perde trishtimi, që lëshonte hije në fytyrën e tij të gjërë e të pa rruar.
Beti u step, kur hodhi vështrimin në sytë e tij.Ata kishin humbur shkëlqimin dhe ishin bërë të pa shprehur.
-Vetëm një javë, o babi, vetëm një javë, - foli ajo me lutje, dhe e puthi përsëri.
Ai heshti.Deshi të thoshte shumë, por nuk donte të prishte harmoninë dhe mardhëniet me të bijën.Që nga vdekja e së shoqes nuk ja kishte prishur kurrë dëshirat.Kishte frikë se mos e humbiste .Sa herë kthehej i lodhur nga puna, thërriste dhe e kërkonte nëpër dhoma.E mërrte në duar dhe lumturohej
kur shikonte që ajo rritej e shëndetshme si një lule në fillimet e pranverës.Por ja, pranverat e saj u shtuan dhe bashkë me to dhe problemet e moshës delicate.Ajo kërkonte më shumë liri, kjo Bertin e shqetësonte.Ashtu bëri dhe atë ditë.Hyri në dhomë, në salon e guzhinë por nuk e pa gjëkundi.Dallga e gëzimit iu kthye në aisberg, trupi filloi ti dridhej kur pa mbi krevatin e saj një letër.
“Babi mora pashaportën dhe u nisa me shoqet për në Amerikë, për një jave.”
Të puth Beti.
Ai u shëmb në tokë, si dikur gruaja e tij.
- Çoju!Dëgjoi si në ëndërr.Gruaja e urdhëronte.Çoju të gjësh Betin sa nuk është von.
Ai u ngrit me mundim.Notonte mes rrugëve të qytetit si një varkë pa motor dhe e braktisur.Afishet e ngjitura nëpër mure, sikur i mërrnin frymën.
I dukej sikur në faqet e tyre do shfaqej papritur futyra aq e dashur e së bijës.
Treni që porsa qëndroi i ngjante një gjigandi, që kërkonte të gllabëronte
turma njerzish e së bashku me ta edhe atë.Shinat e lagura i shfaqeshin si
litarë të lagur të pa fund, që e shtërngonin në fyt e po i zinin frymën.Sirena e trenit ulërinte në pritje të nisjes për kushedi ku.Ai hipi në të, me shpresën e fundit në shpirt, se diku do të gjënte gëzimin e tij të vetëm, që nga dëshira e madhe për të fluturuar, kishte humbur në detin e madh të jetës.
* * *
Beti dhe shoqet e saj vraponin të lumtura drejt Amerikës, ëndërrave të tyre.
- Këtej! – e përmëndi shoqja e saj, ku e ke mëndjen? E tërhoqi nga krahu.Këtej!
Ajo e ndiqte e bindur, si një kone e vogël.Mendoi për një çast babanë dhe pyeti veten. “ E ka lexuar letrën, ç’far po bën tani”?Mendimet i vinin dhe iknin ashtu të nxituara, si vetë lëvizjet dhe hapat e saj.
U futën në një makinë që i priste.Ai që i shoqëronte, pothuajse nuk fliste fare.Fliste thatë dhe prerë, sikur priste dru me sëpatën e tij që mbante në gojë. “ Këtej, mos flisni, ose kur e pyesnin mjaftonte duke thënë, do ti mësoni të gjitha kur të vemi në vëndin e caktuar, detyra ime është tu shoqëroj.”Mba-
nte në dorë një pistoletë të mbushur, në gjëndje të gatshme për tu shkrehur.
- Ç’far është ky? – mori guxim dhe pyeti Beti.
- Jemi të rëndësishme dhe të mbrojtura, - iu përgjegj shoqja.Ti vetëm bindu, e këshilloi ajo.
Beti u qetësua disi, por në brëndësi të hapësirës së shpirtit të saj shtërngatat lëshoni shirat e para për të përmbytur gëzimin që i endej ende në buzët e vogla.
Diku makina ndaloi. “Nxitoni, nxitoni, i urdhëronte shoqëruesi.Vonesa më e vogël bën që të humbasim aeroplanin.” Ato rendnin rrugë e pa rrugë, si robotë të telekomanduar nga një dorë e fshehtë.Beti nuk po kuptonte asgjë.
Pas një ecje jo të gjatë hipën në një elikopter.Beti u gëzua disi që do shikonte nga lart gjithçka, ashtu siç nuk i kishte parë kurrë më parë.Por tashmë përzier me gëzimin vështrimi i saj kishte ngrirë nga një dëborë frike që i mbulonte shpirtin e trishtuar.Për më pak se dy orë elikopteri u ul.U futën me ngut në një
Banesë të madhe e të zhurmshme.Aty gjetën dhe vajza të tjera të veshura bukur.
- Dëgjoni! – e mori fjalën njëra prej tyre, - do vinë tu marrin për atje ku jeni nisur, por më parë duhet ë ndërroni veshjen.Kështu siç ju shoh më dukeni
sikur keni dalë nga ferrat, si sorra të zeza.Si mund të tërhiqni vëmëndjen e zotërinjve, kështu vetëm ata që kanë humbur rrugën do të gjëjnë prehje në kraharorët tuaj, dhe qeshi me të madhe, me një zë të çjerrë, si të një fizarmonike të çakorduar dhe të hedhur poshtë.Ajo mblodhi njëkohësisht çantat dhe pashaportat e vajzave, që i mbanin ende në duar.
Në çast, u dukën disa zotërinj të veshur bukur.Njëri kishte veshur një frak të gjatë e një kapele, me hijen që i lëshonte bënte të mos i dukeshin sytë.
Një tjetër me rrobe lëkure si kalorës i mesjetës, në dorë mbante një kamzhik, si ata që rrahin kuajt.
- Zhvishuni ! – urdhëroi i dyti dhe fshikulloi kamzhikun.
Vajzat u tërhoqën të trëmbura dhe filluan të nxitohen.
- Ç’far ? – pyeti Beti – shoqen që kishte pranë.
- Zhvishu dhe mos folë, - e këshilloi ajo.
U zhveshën, ashtu të ngathta duke parë njëra tjetrën.
- Të gjitha! – urdhëroi përsëri Ai.
Beti filloi të dridhej e tëra, si purteka e vetmuar në një dimër të egër.Nuk po kuptonte asgjë.Ndonse ishte fillim vere filloi të kishte të ftohtë.Zëri i iku, vështrimi iu turbullua, zëmra dukej sikur po ndalonte
rrahjet e gjaku po i mpiksej në damarë , si rrjetha e një përroi që thahet në verën e thatë.
Zotëria që urdhëronte iu afrua dhe e mbuloi me hijen e tij të trupit e të fjalës.Hodhi sytë e tij në lëndinat e saj të lulëzuara dhe iu shkreh:
- Të gjitha thamë, të gjitha!Duke i ngulur vëzhtrimin e vrazhdë në thellësinë e syve të saj të pa djallëzuar.Ajo uli sytë, deshi tu shmangej atyre veshtrimeve.Por një goditje e fortë nga këmbët e bëri të lëkundej, si një degë e prerë, dhe bashkë me dhimbjen që e shoqëroi e rrëzoi përdhe.Ata qeshën.
Beti pa dhëmbët e tyre të nxirë nga tymi i duhanit, dhe ndjeu nga afër erën e
rëndë të alkolit.Gruaja që foli pak më parë e ndihmoi të ngrihej.Burri me rrobe lëkure i vajti pranë.Beta pa fytyrën e tij gjith përrënj të çarash dhe një vath të varur në veshin e majtë.
- Nuk ke shkuar asnjëherë me burra ? Je për herë të parë?U ngërdhesh pranë veshit të saj.Zhvishu!
Beti u zhvesh.Fytyra i kishte marrë ngjyrën e vjollcës kur gjethet fillojnë ti bien, ndërsa trupi një rozë të turpshme .
Duar të pa dukshme e rrëmbyen, dhe humbën në labirinthet e errta të
kështjellës së braktisur.Një boshllëk i pa dukshëm i pushtoi trupin, i mërreshin mëntë, i vinte për të vjellë, një dhimbje e hidhur çau trupin e brishtë.Çdo kundërshtim i saj ishte i kotë.Lotët rridhnin tatëpjetë mollzave të tejskuqura.Vetëm me to ajo gjeti ngushëllimin e vetëm, si dhe babanë që në atë çast solli në mënd.
Berti, vajtjen në Amerikë nuk e kishte besuar.Kishte ditë që endej rrugëve e qyteteve.Shijen e bukës e kishte harruar, gjumin ishte arrtisur nga qepallat e tij e trupi kishte filluar të humbiste peshëm dhe fuqinë.Shikonte kudo afishet e reklamat e mëdha, mos në to gjënte një fije ngushëllimi por asgjë.Gjithçka i dukej si një endërr e trishtë që e turturonte pa mëshirë.Nxirrte
Fotografinë e së shoqes dhe i fliste si ta kishte përpara.
-Do ta gjëj, e dashur, do ta gjëj.Dhe sikur gjetja e saj të kërkojë jetën time.Nuk e kuptonte, ky ishte një premtim e dëshirë, apo një e vërtetë që pritej vetëm prej tij.Ecte duke i marrë këmbët zvarrë, me mendime të lodhura e fuqi të shteruar.Ja, dhe ca afishe të tjera të futura diku në thellësi të një stende.Iu duk se ato i nxirnin gjuhën dhe e tallnin për pazotësinë e tij.Bëri të ikte por iu duk se dëgjoi ti flisnin, ktheu kokën, asgjë.Mos vallë era luante me dhimbjen e tij, apo lodhja e bënte të ndodhej jashtë realitetit.Ktheu kokën.Sytë
panë fotografinë e vajzës së tij.Fshiu me duar sytë, u përqëndrua, por fotografia e saj nuk luante nga afishja.I dukej se dëgjonte zërin e saj.
“Baba, unë jam! Mos ik, të lutem!” Hodhi vështrimin për rreth, qetësi, vetëm makina që lëviznin të nxituara.Iu morën mëntë, qëndroi një çast në mëdyshje,
mori frymë thellë dhe hapi derën e hekurt që kishte pranë.
- Ej, ej, ngadalë zotëri, mos u nxitoni se nuk u ikin, për ju i kemi prurë këtu.Seksi trondit zëmrat por nuk duhet të gremisi llogjikën.Pastaj, çfar lexoj
në vitet tuaja, ndjenjën e ëmbël të dashurisë ju duhet ta keni ngrënë me lopatë.Një djalë i gjatë mjekër pa rruar qeshte e ngërdheshej përpara tij.
Berti, donte ta qëllonte këtë hije, që kishte ditë që e kërkonte por mblodhi veten.Një veprim i gabuar kushtonte shumë.
- Për ku udhëton kaq i rrëmbyer ky lumë dashurie, - foli prapë ai duke fërkuar mjekrën.
- Në dhomën shtatë.
- Ngadalë mos u nxitoni, mund të jetë dikush tjetër brënda, prisni.Tregojuni pak i përmbajtur, më tepër kulturë miku im.
Ku më gjeti mik ky mua, mendoi Berti, dhe gjaku i hipi në kokë.
- E mirë, mirë.Paguani 100 evro dhe kaloni.
Berti u drodh.Kurrë nuk e kishte menduar se mund të jetonte çaste të tilla.Pagoi më shumë dhe u nis shkallëve.
- E rini, rini, - nënqeshi tjetri,- por Berti nuk e dëgjoi.
* * *
Kërcitjen e çelsit, Berti kishte ditë që e priste.Shtëpia ishte shurdhuar kaq muaj pa zërin e saj.Ende nuk e kishte hapur kur i jati u ndodh te dera.
Ajo e pa, qëndroi për një çast pa lëvizur duke e parë në sy, sikur donte të lexonte në thellësi të tyre dhe, kur pa që i jati po priste me duart e hapura si dikur, ju hodh në kraharor.
- Më fal baba! – shqiptoi me buzët që i dridheshin.Shpirti i saj ishte i ngarkuar me emocione.
Të dy bashkë bënë rrugën e gjatë nga dera deri te dhoma e saj.Ajo ishte siç e kishte lënë, dhe letra ishte aty.Berti kishte harruar ta mërrte.Babai mori një kuti bizhuterish dhe e hapi, një shkëlqim diamantësh i dha tjetër shkëlqim pjesës së murit ku ishin pranë.
- Janë të nënës tënde, - i pëshpëriti ai, dhe e puthi.Tani e në të ardhmen të përkasin ty.U rrite bija ime.
Betit dy pika lot i rrëshqitën në faqet e skuqura.
- Faleminderit, - pëshpëriti në ngashërim e sipër dhe e puthi përsëri të jatin, këtë herë më gjatë dhe u lëshua në krahët e tij.
Fotografia e së shoqes varur pranë tyre, iu duk Bertit se buzëqeshi.Ajo mori një shkëlqim të ri dhe dritë, thua, se po e priste këtë dite.
F L U TURIMI
- t r e g i m -
Ajo, veshi fustanin e bardhë me rripat, si bishtalecat e një vajze.Ato, ngjanin si litarët e një varke lidhur në një port të vogël privat.Nga beli e deri në fund të këmbëve rrudhat e shumta i jepnin një bukuri tërheqëse.Tri gjera të veçanta kishte kjo grua në jetën e saj private, thjeshtësinë, pastërtinë dhe finesën.
Mori çantën dhe doli në rrugë, duhej të ishte në aeroport dy orë përpara nisjes.Dielli i mesditës me rrezet e tij të shndritshme e detyruan që të mbyllte sytë paksa përgjysëm, ajo, instiktivisht kërkoi mbi flokë gjyslyket, por...”Mos i harrova, apo i kam në çantë ? Tani do jem brënda , nuk besoj se do më duhen, mendoi në ecje e sipër.”
Hyri në hollin e madh të aeroportit, përpiu me sy atë ambjent të pastër, që ndonse shkëlqente, pastrueset vazhdonin punën e tyre.Jam herët, tha, dhe u ul në një nga ndënjëset e udhëtarëve.Pranë saj dëgjoi të qeshura gazmore, që si tufë pëllumbash përshkonin hapësirën.Një grup të rinjsh me veshje sportive po përcillnin një shokun e tyre.Ata u përqafuan me të dhe u larguan.
Djaloshi mbeti vetëm.Lëshoi në tokë çantën, i sigurtë se nuk ja prekte njeri.Kërkoi në xhep paketën, sa deshi ta ndizte një cigare, tabela përpara tij i tërhoqi vëmëndjen, “ndalohet duhani”. Ai,e lexoi dhe qeshi.Futi paketën në xhep dhe u drejtua për nga kinkaleria më e afërt.
Mori një pako çimçakiz , “ këto besoj se nuk ndalohen,” i buzëqeshi tabelës, i kënaqur me rregullat e rrepta të aeroportit.
Atoparlantët filluan të gjëmonin, një, dy, tre, katër.Punonjësit nisën lëvizjet në kujtesat paraprake për posagjerët.Platforma dhe holli ishin mbushur tashmë plot.Udhëtarët përshëndeteshin me të afërmit e të njohurit, që i shoqëronin.Kalonin në hollin e madh në zonën e kontrollit dhe, drejtoheshin për në avionin e linjës.
“Sa mirë, mendoi gruaja e re për djaloshin.E përcuallën shokët e shoqet, kurse mua askush.”Ndjeu një keqardhje për veten e saj.Djaloshi, të cilin e kishte pagëzuar me këtë emër, mori çantën, krehu me gishtat e dorës flokët e gjatë që i kishin rënë mbi ballë. “Kë do të kem bashkë -
udhëtar këtë radhë? pyeti veten.O zot,vetëm ndonjë plakush që fle e gërrhet gjith orës të mos kem, dhe u nis”.
Hodhi vështrimin përtej xhamave të mëdhenj dhe e përfshiu pistën me shikimin e tij të qartë e të përqëndruar. “ E madhërishme, mendoi, e madhërishme si gjithmonë.
Pasagjerët ngjisnin shkallët e avionit, në atë të fundit djaloshi me dorën e ngritur në erë thirri “ mirupafshim”, tjetri pas tij e kujtoi se duhej të nxitonte.
Mes koridorit të ngushtë të avionit, ai, kërkoi numurin e vëndit të tij. Vendosi çantën dhe u ul pranë dritares së vogël.Kraharori i mbushej
me hapësirën ku shëtiste shikimi dhe ndjente një kënaqësi që nuk ishte në gjëndje ta shpjegonte, vëndi pranë tij ishte ende bosh.Përballë po vinte me një çantë të madhe një grua e moshuar.Ah! mendoi, si gjithnjë!Por gruaja e moshuar kaloi pranë tij, i buzëqeshi dhe u ul në një sedilje më tutje.Djaloshi, buzëqeshi dhe ai, pa fshehur kënaqësinë e largimit të saj.Ai, e ndimoi të vinte në vëndin e vet çantën e rëndë.Kur u kthye për në sediljen e tij, pa tek po zgjatej për të vënë një lap-top lart, një zonjë me rrobe të bardha.
- Më falni, mund t’ju ndihmoj?
Ajo buzëqeshi ëmbël.Buzët e tejdukshme, u hapën si dy petale e nga thellësi e tyre doli si një cicërimë e ëmbël një “ Faleminderit”.
Djaloshi vendosi gjithçka në vëndin e duhur dhe u ul.Hodhi me takt dhe njëherë vështrimin në sediljen pranë tij.Bashkëudhëtarja ngjante me një zambak të bardhë në lulëzim të plotë.Dy sy të ëmbël me qerpikë të gjatë si hala pishe, për të ruajtur vështrimin e saj dhe sytë e kaltër që binin në kontrast me fustanin e bardhë.Natyra kishte punuar me kujdes për krijimin e kësaj bukurie.Binin në sy mjekra e saj e rrumbullakët, dy mollza me dy pika në mes, një ujvarë flokësh derdhej e mbështillte qafën e hollë, shpërndahej mbi supet e brishtë e mbi gjoksin e vogël e të hijshëm.
Djaloshit, iu duk se kishte përpara tij muzeun e Luvrit.Ç’do cilësi e saj, hapej përpara djaloshit si një kryevepër më vete.
Gruaja, “Zambakbardhë”, zuri vënd dhe po mundohej të hidhte vështrimin nga dritarja e vogël, por, trupi i gjatë dhe koka e bukur e djaloshit e pengonin pamjen e saj.Në vënd të peizazhit ajo pa nga afër, sytë e tij të qetë, një re e lehtë gazmore i endej në hapësirën e thellësisë së syve, në buzët gjysëm të hapura e në fytyrën e pastër, që tregonte se kishte pak kohë që përdorte brisk.
Djaloshi i pa lëvizjet, e kuptoi vështrimin soditës, ndaj iu drejtua me xhentilencë:
- Mos kini dëshirë të rrini pranë dritares.
Gruaja, për një çast e kishte harruar peizazhin e jashtëm.Me vështrimin e mëndjes së saj mundohej të kapte imtësitë që plotësonin peizazhin e fytyrës së këtij djaloshi.
- Nëse është e mundur, pse jo!- u përgjegj, dhe fytyra e saj mori një ngjyrë rozë në të hapur, përafërsisht si buzët dhe buzëqeshja e saj.Kjo buzëqeshje kishte ngjyrën e mirsjelljes, ajo e zbukuronte edhe më shumë
bukurinë dhe fisnikërinë e saj.U ul duke parë e përqëndruar pistën.
Djaloshi e lexoi buzëqeshjen e saj dhe e pyeti:
- Udhëtoni për herë të parë?
- Po! – iu përgjegj ajo, për herë të parë.Në të vërtetë ajo kishte vite që udhëtonte në këtë linjë.Kishte lidhur jetën me të.Firma në të cilën punonte, i kishte besuar, mardhëniet ekonomike dhe biznesin në Gjermani.Ah! mendoi, ku ta dini ju, që unë punoj pa u lodhur për të ardhmen, për një jetë më të qetë e më të sigurtë, duke harruar të sotmen,
e cila rrjedh pa u kuptuar duke më marrë vitet më të mira të jetës.
- Ç’punë bëni? – e pyeti përsëri djaloshi.
Ajo i pa sytë e tij të mëdhenj, si dy liqenë, që prisnin me pa durim
rrjedhën e përgjigjes së saj, por nuk foli.
S’ka gjë, mendoi ai. Rruga është e gjatë e do bisedojmë.Vetëm buzëqeshte duke parë portretin e saj të përkryer.
Shpendi fluturues u përkund, mori frymë thellë dhe u lëshua kaltërsive.Gruaja qëndronte me vështrimin e hedhur jashtë.Aeroplani,
mbaroi disi ngjitjen dhe u qetësua, nisi fluturimin paralel i cili të jep më tepër mundësi të sodisje.Fashat e gjata të reve si çarçfë të bardhë, shtëllunga të tëra jastëkësh të shpupulosur.Malet si një fletore e hapur,
në lugina lëvizte një mjergull e përhimtë, që lëvizte drejt rrjedhës së përrënjve.Ajo zuri sytë me duar dhe u kthye nga djaloshi.Ishte e zverdhur,
si gjethet në fundin e vjeshtës së parë.
- U trondite? – e pyeti ai.
- Pak, - tha ajo.
Kaluan disa minuta dhe ajo nuk po qetësohej.
- Më falni, - dua të vete deri në wc.Ju lutem.Zëri i saj ishte i ëmbël, i butë, i mëndafshtë.Ai kishte brënda tij tinguj e ëmbël të rrjedhave të shpirtit e të syve të saj të kaltër në të hapur, si qielli pas një vese që i lan të gjitha pluhurat dhe fsheh të gjitha zhurmat e ditës, për ti lënë vëndin prehjes dhe lëvizjes së flladit në luginat e qerpikëve e kodrat e mollzave të përskuqura.
- Të zuri? – pyeti ai, dhe në sytë e paqtë u shfaq një re dëshpërimi që ia prishi disi bukurinë e mëparshme.
- Më duket se po, - tha ajo, duke e ngulur vështrimin në sytë e tij.
Ajo, bëri të ngrihej, por nuk mundi, bardhësia e saj u lëkund, si një re që e end era nëpër degët e pemëve dhe ra.Zgjati dorën të mbahej në supet e djaloshit.
Ai ndjeu mbi vete peshën e trupit të saj.Ajo ishte një peshë e lehtë, e
butë, ëndërruese.Atij i dukej sikur mbante në duar bukurinë, shoqëruar me aromën e veçantë dhe ujvarën e flokëve të dëndur.
- Më falni, - zëri i saj dilte i drithëruar, si një këngë melankolike
dalë nga një vegël muzikore, që ai nuk e njihte, por vetëm e ndjente.Ajo i mërmëriti këto fjalë aq ëmbël, si një lutje, dhe pa e hequr dorën nga supet e tij.
- Iu lutem, - djaloshi shikonte me keqardhje lëvizjet e saj. Dhe natyra, mendoi, nuk di ku i jep dënimet e saj.
Ajo, i përkëdheli si pa dashje flokët e gjatë, dhe u nis për të ikur.Fustani i bardhë, si një ëndërr e pa kapshme fshiku duart dhe fytyrën e tij pa shprehje.Ajo, u largua si një ëngjëll, duke lënë pas aromën dhe përfytyrimin e saj.
- O zot! – çfar qe kjo?Pse u turbullova?Atij, zëmra po i rrihte me forcë, si rrjedha e lumit në turbinat e një hidrocentrali, që prodhente dritë vetëm për dhomat e shpirtit të tij. Kaluan disa minuta dhe ajo nuk po dukej, në kraharorin e tij një rrebesh trishtimi rrafshoi fushat e lulëzuara të ndjenjës.Sedilja po i dukej me gjëmba, rripi po i shtërngonte pa pushim hapësirat e shpirtit. U ngrit.Trokiti me drojtje në derë.
- Jeni mirë?
- Hyrë! – dëgjoi nga brënda.
Ai hyri si me ngurim.
- Të përzihet ?
- Pak ! – pëshpëriti ajo.U qetësova disi.
Trokitje në derë, stjuardesa :
- Si jeni ?
- Mirë, mirë, - u përgjegj ai.Gruan time e zuri pak fluturimi, u buzëqeshi syve të saj që ata të pranonin shakanë.Iu afrua, nuk e kuptoi as
vetë si e mori fytyrën e saj në duart e tij.Ajo ishte aq e bukur, aq e freskët.
Duart e tij u futën në flokët e gjatë, në një pyll ëndërrash, ranë në supe e krahë dhe u mbërthyen në belin e hollë.Ajo dridhej e tëra, digjej nga një
flakë që nuk e maste dot asnjë barometër.Çuditej dhe vetë me këtë veprim.Gjithnjë kishte ditur ti kontrollonte ndjenjat, por sot ato ishin dehur dhe kishin ikur nga kthetrat e llogjikës.Nuk njihte gjë tjetër veç punës, ndjenjat për të i përkisnin të ardhmes.Ajo hapi gojën.Nga thellësia
dilte një vullkan i zjarrtë që dukej sikur i thoshte, se dhe ajo ishte e etur sa dhe ai për... ujë të kripur.
Ai, përpiu buzët e saj të zhuritura.
- Më poshtë, - pëshpëriti ajo mes puthjesh, më poshtë.Fustani me rrudhat e shumta u hap, si krahë pulbardhash dhe ju tret djaloshit në duar.Kudo që ai e prekte, zbulonte lëndina të reja, burime gurgullues si vetë bukuria e saj.
- Tani, tani, - pëshpëriste ajo.
- Jo, të rrimë dhe pak, - përgjigjej ai, mes frymëmarrjes së shpejtuar.
- Jo, të lutem, nuk kemi kohë të humbsim.
- Rrimë dhe pak, të lutem.
Ajo donte ti jetonte ato çaste pa humbur kohë.
Më në fund djaloshi vendosi dhe u fut në parajsën e ndjenjave të saj
mahnitëse për tu çliruar i tëri, si një re e ngarkuar mbi arat e mbjella të shpirtit.Për të çlodhur e çliruar atë grua të bukur.Fluturimi i tyre ngjante tashë ëngjëllor, shpirtrat dhe trupat e tyre ishin ëngjëj që fluturonin të lirë hapësirave qiellore të ndjenjave.
Ndënjën ashtu gjatë, derisa një trokitje në derë i kujtoi se duhej të ktheheshin në vëndet e tyre.
- Tani, tani, - u përgjegj djaloshi. Je mirë ? - pyeti gruan.
- Mirë ! – buzëqeshi ajo.
- Si do dalim ? – pyeti prapë ai.
- Bashkë ! – tha ajo. Ata të zënë për dore dolën dhe u ulën në sedilje.
Pas fluturimit të tyre, ajo, dukej edhe më e bukur.Mbështeti kokën në supin e tij dhe mbylli qerpikët.Aeroplani po ulej.Ajo puliti dhe hapi ngadalë sytë, sikur nuk donte të shikinte realitetin, por, donte të jetonte ende në ëndërr.
- Je e martuar ? – pyeti ai.
- Po! – tha ajo.Dukej që nuk thoshte të vërtetën.
- Ç’punë bëni?
Ajo hodhi vështrimin thellë në sytë e tij dhe nuk foli, si për ti dhënë të kuptonte se puna nuk kishte rëndësi.
- Ç’far të pëlqen në jetë, filmat, këngët, poezia, tregimet ?
- Të gjitha më pëlqejnë, - iu përgjegj ajo, - edhe ti më pëlqeve shumë, shtoi duke vënë buzën në gaz.
- Ç’far pune bëni? – ngulmoi prapë ai.
- Do ta gjësh, gjëje – tha gruaja. Kur do kthehesh, pyeti për të ndryshuar rrjedhë e bisedës?
- Pas ndeshjes.
- Do takohemi sonte ?
- Po të më jepni adresën vij dhe u gjej.
- Kur të mbarojë ndeshja më telefono.Shpresoj të fitoni, luani bukur,
fliste me nënkuptim. Ajo i zgjati numurin e telefonit.Do t’u pres.
Pas mesit të natës, ai, mori rrugën për në hotelin e saj.Ajo e përgjumur i hapi derën.Ai e mori në krah dhe e mbuloi me të puthura.Ajo u zgjua.
- Të bëj një dush,- i kërkoi leje ai,“pas dushit një tjetër dush i këndshëm e priste „. U fut në çarçafët e kremtë dhe, nën dritën e abazhurit kërkoi me ngulm bukuritë e saj.Ai tashmë ja dinte dëshirat kësaj gruaje.
- Të lutem, - bëlbëzojë ajo.
- Edhe pak, - ngulmoi ai.
Më në fund rrezet e para të diellit ranë në perdet e mëndfshta duke e kthyer në përrallë dhomën e tyre.Ata i kishte zënë gjumi, për t’u zgjuar në një botë të kaltër, të kaltër, si vetë fluturimi i ndenjave të tyre.